ใต้ทะเลสองหมื่นโยชน์ (ฝรั่งเศส: Vingt mille lieues sous les mers อังกฤษ: Twenty Thousand Leagues Under the Sea) เป็นนิยายวิทยาศาสตร์ที่เขียนโดยจูลส์ เวิร์น ตีพิมพ์ครั้งแรกเมื่อ ค.ศ. 1870 นวนิยายกล่าวถึง กัปตันนีโม กับเรือดำน้ำของเขา ชื่อ นอติลุส ผ่านมุมมองของศาสตราจารย์ปิแอร์ แอรอนแนกซ์ นักชีววิทยาผู้โดยสารไปกับเรือ เรือดำน้ำลำนี้ถูกสร้างขึ้นมาอย่างลับๆ โดยหน่วยงานของรัฐบาล และเดินทางไปทั่วโลก ตอนที่มีชื่อเสียงที่สุดของนิยาย คือตอนที่เรือดำน้ำถูกโจมตีโดย ปลาหมึกยักษ์ ลูกเรือต้องต่อสู้กับปลาหมึกยักษ์และเสียชีวิตไปหลายคน